ΛΕΞΗ ΙΟΥΝΙΟΥ: ἹΜΑΤΙΑ 'ΕΛΑΙΟΠΙΝΗ

MET Douris kylix 52.11.4.jpg

Άνδρες με ιμάτια. Κύλιξ του Δούρι, 480-470 π.Χ., Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης (Public Domain)

Άνδρες με ιμάτια. Κύλιξ του Δούρι, 480-470 π.Χ., Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης (Public Domain)

Πέρασε και η Άνοιξη χωρίς να το καταλάβουμε καλά καλά, να την νοιώσουμε. Επέρχεται το καλοκαίρι και πρέπει να ντυθούμε, μάλλον να ξεντυθούμε κατάλληλα.

Ο Ιπποκράτης (Περὶ διαίτης ὑγιεινῆς 3) μάς συνιστά να φορούμε ρούχα επεξεργασμένα με λάδι!

Ἠμφιέσθαι δὲ χρὴ τοῦ μὲν χειμῶνος καθαρὰ ἱμάτια, τοῦ δὲ θέρεος ἐλαιοπινέα.”

Σκέτα ρούχα τον χειμώνα, επεξεργασμένα με λάδι (εμβαπτισμένα;) το θέρος. Το λάδι ασπίδα κατά του καύσωνα; Θα το μελετήσουμε. 

Από τις αρχαίες πηγές μαθαίνουμε για την χρήση του ελαιολάδου στην κατασκευή υφασμάτων και μάλιστα για την χρήση του σε πολλά στάδια της κατασκευής (γνέσιμο, ύφανση, μετά την ύφανση).

Ἐλαία (και ἐλάα) ἔλαιον < ἐλαίϝα ἔλαιϝον, εξ ου και το u τού λατ. δανείου oliua oleum που σώζεται και στις νεώτερες γλώσσες (από το ϝ, olive κτλ). [Μη μας ξενίζει το /e/ > /o/, τα δύο φωνήματα είναι εντελώς σχετικά και το /o/ είναι το /e/ ετεροιωμένο.] Ήδη στην Γραμμ. Β (μυκηναϊκούς χρόνους, erawa erawo). Όπως είναι απίθανον, οι Έλληνες, κατεβαίνοντας στον ελληνικό χώρο, να κουβαλούσαν στο δισάκι τους ρίζες ελιάς, προφανώς βρήκαν και το δέντρο και τον όρο, φτάνοντας στη Μεσόγειο.

Να σημειώσουμε ότι το πιν- τού ἐλαιοπινὴς δεν έχει καμμία σχέση με το πίν-ω. Το -πινής, από το πίνος, αγνώστου ετυμολογίας, ρύπος, βρωμιά στα μαλλιά, στο σώμα και ειδικά στα έρια, πινηρὰ ἔρια.

Σε άλλη ανάρτησή μας, θα αναλύσουμε περισσότερο τις διαδικασίες επεξεργασίας των υφασμάτων με λάδι, καθώς, όπως λέει και ο Αρίσταρχος, βέλτιον λαμπρύνεται ἐλαιωτῷ.